Известные якутские писатели

Софрон Петрович Данилов

1922-1993 с.

Саха Республикатын народнай суруйааччыта.



Саха Республикатын народнай суруйааччыта Софрон Петрович Данилов 1922 с. муус устар 19 кунугэр Горнай улууһугар төрөөбүтэ. Айар үлэтин 1938 с. хоһоонунан саҕалаабыта. Ити кэмҥэ кини биллэр ырыата "Доҕоруом, дуораччы ыллыахха" суруллубута.

Дьоҕура проза жанрыгар тобуллубута уонна саха биир бастаан-көстөөн иһэр прозаига,романиһа буолбута. Бастакы кинигэтэ "Kөpcүhүү" 1945 с. бэчээттэммитэ. Онтон ыла суруйааччы араас тылынан түөрт уонтан тахса кинигэни таһаартарда. Үгүc кэпсээннэрэ хрестоматияларга киллэрилиннилэр. Психолог-суруйааччы. "Сахалар ааттарыттан" диэн драмата ситиһиилээхтик туруоруллубута. Онно кини В.И.Ленин уобараһын айбыта, М.К.Аммосов уобараһын прототип быһыытынан туһаммыта.

"Сурэх тэбэрин тухары" романа — саха прозатын саҥа кэрдиискэ таһаарсыбыт айымньы. Гражданскай сэрии тиэмэтигэр анаммыт икки кинигэлээх "Киһи биирдэ олорор" романа ССРС суруйааччыларын союһун бырабылыанньатын, ССРС КГБ-тын бириэмийэлэринэн бэлиэтэммитэ.

Кэлин суруйбут "Барымаҥ даа, кубалар" роман, "Сарсын да күн үүнүө", "Уот", "Бааһына" сэһэннэрэ уларыта тутуу тыына тыыннаах, боччумнаах айымньылар.

Общественнай деятель. ССКП XXVI съеһин деле­гата. М.Горькай аатынан РСФСР, П.А.Ойуунускай аатынан Саха Республикатын государственнай бириэмийэлэрин лауреата.

Үлэ Kыһыл Знамята, Норуоттар доҕордоһуулара, икки "Бочуот Знага" уордьаннарынан, мэтээллэринэн наҕараадаламмыта.

1949 с. ССРС суруйааччыларын союһун чилиэнэ. Саха сирин суруйааччыларын союһун бырабылыан­ньатын бэрэссэдээтэлэ. 1993 с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр өлбүтэ. Дьокуускайга көмүллүбүтэ.