Новости

Үнүстүүппүтүгэр сылын аайы ыытыллар "Билим - 2023" кэмпириэнсийэ 9 төгүлүн ааста

  • 27 Марта 2023
  • 343

Үнүстүүппүтүгэр сылын аайы ыытыллар "Билим - 2023" кэмпириэнсийэ 9 төгүлүн ааста

Кулун тутар 25 күнүгэр үнүстүүппүтүгэр "Билим - 2023" үөрэнээччи, устудьуон, маҕыстыраан, аспыраан, эдэр учуонай уонна идэлээх өрөспүүбүлүкэтээҕи кэмпириэнсийэтэ бэрт сэргэхтик ааста. Уопсайа 360 сайаапка киирбититтэн, кэмпириэнсийэҕэ 323 кыттааччы истэн, оттон 37 - кэтэхтэн 15 араас сиэксийэҕэ уонна 7 подсиэксийэҕэ кытыннылар. Бары билимҥэ быһаччы интэриэстээхтэрин, киэҥ билиилээхтэрин, үрдүк таһымнаах бэлэмнээхтэрин көрдөрдүлэр. Кэмпириэнсийэ кыайыылаахтара 1, 2, 3 дьупулуомунан наҕараадаланнылар. Муҥутуур кыайыылаахтарга сыаналаах бириистэри уонна бириэмийэни туттардылар: Саха Өрөспүүбүлүкэтин "Барҕарыы" национальнай фонд, Саха Өрөспүүбүлүкэтээҕи спортивнай туризм федерацията, Олоҥхо үнүстүүтэ, "Фьюжн" студия дизайна, үнүстүүппүт саха литэрэтиирэтин уонна культурологиятын хаапыдыралара. "Барҕарыы" национальнай фонд бириэмийэтин (7000 солк.) 6 кыттааччы ылла. Ол курдук, Неустроева Мария ПО-МХК-18 5 кууруһун устудьуона санаатын үллэһиннэ: Билимҥэ бастакыбын маҥнайгы кууруска кыттыбытым, онтон иккиһин үһүс кууруска кэтэхтэн. Уонна быйыл кыттыыны ыламмын II-с истиэпэннээх дьупулуомунан наҕараадаланным, ону таһынан "Барҕарыы" фонда бириэмийэтигэр тиксэммин олус үөрдүм уонна долгуйдум, бу миэхэ улахан ситиһии буолар. Мин тиэмэм дьупулуомунай үлэбинэн "Сирдьит-тэтэрээти оҥоруу тэхинэлиэгийэтэ. "Ийэ тылбын таптыыбын" 6 кылаас" - диэн ааттаах. Аныгы сайдыылаах кэмҥэ саха тылын уруогун саҥаныы сонун ньыманан үөрэтэргэ, оҕолорго тиийимтиэ буоларыгар туох эрэ саҥаны оҥорон таһаарыахпын баҕарбытым. Билимҥэ кыттарбар улаханнык долгуйбатаҕым, тоҕо диэтэххэ кыттааччылар үксэ бэйэм бииргэ үөрэнэр оҕолорум этэ уонна дьүүллүүр сүбэ хаапыдырам үлэһиттэрэ. Бириэмийэ ылыам дии санаабатаҕым, үлэ барыта даҕаны сүрдээх чаҕылхай, интэриэһинэй этэ. Бастатан туран, салайааччыбар Сивцева Наталия Сергеевнаҕа улахан махталбын тиэрдэбин, кини миигин салайан, үлэбитин тэҥҥэ ырытан, үөрэтэн - иккиэммит ситиһиитэ буолар дии саныыбын. Иккиһинэн, "Барҕарыы" фондаҕа, үлэҕит өссө даҕаны ситиһиилээх, түмүктээх буоларыгар. Өссө даҕаны устудьуоннары кытта ыкса сибээстэһэргитигэр.
      Оттон Дайаана Еремеева саха салаатын 3 кууруһун устудьуона этэринэн:
Мин "Билим" кэмпириэнсийэҕэ оскуола саҕаттан кыттабын. Бу сыллар тухары харыс тыллары үөрэтэбин. Быйыл тэҥнээһиҥҥэ таҕыстыбыт. Ол курдук алтай тылын кытта дьүөрэ тутан чинчийдим. Үлэм аата: "Саха уонна алтай тылларыгар кыылы-сүөлү бэлиэтиир харыс тыллар". Наҕараадалыылларыгар бириэмийэҕэ тиксиэм диэн күүппэтэҕим. Мин ааппын ааттаабыттарыгар наһаа соһуйбутум уонна дьолломмутум. Үлэлээбит үлэбит, уурбут сырабыт түмүгэ эбит диэн өйдөөбүтүм.
Корнилова Юлиана, Иванов Максим, Никитин Владислав Математика уонна информатика үнүстүүтүн 1 кууруһун устудьуоннара эмиэ кэмпириэнсийэ туьунан санааларын эттилэр: 
       Биһиги математика, информатика үнүстүүтүгэр 1 кууруска үөрэнэбит.  «Мэник-Мэнигийээн» диэн саха норуотун остуоруйатынан Scratch программаны туттан, «Введение в сквозные цифровые технологии» диэн предмеккэ учууталбыт Васильева Наталья Васильевна салалтатынан сахалыы саҥалаах ойуулук оҥорбуппут. Онтон бу ойуулукпутун ИОТ тиһигинэн саха тылын үөрэтэр учууталбыт Иванова Саргылана Владимировна «Саха остуоруйатын иитэр-үөрэтэр суолтата» диэн тиэмэнэн сайыннаран, «Билим» конференциятыгар кытыннарда. 
       Бу остуоруйаны мүччүргэннээх, элбэх күлүүлээх түгэннээх буолан ойуулук оҥорорго табыгастаах диэн талбыппыт. Биһиги манна саха норуотун сиэрэ-туома, оҕону иитэр муудараһа кистэнэ сылдьар диэн санааҕа кэллибит. Бу кылгас остуоруйаҕа булт-сиэрэ туома, үгэһэ, саха киһитэ кыылы-сүөлү харыстыырга үөрэҕэ, ийэҕэ, кыра оҕоҕо, бииргэ төрөөбүттэргэ харыстабыллаах сыһыаҥҥа үөрэҕэ тиийэ көрдөрүллэр. Маны таһынан, эдэр көлүөнэни болҕомтолоох, аһыныгас, үтүө сүрэхтээх буоларга иитэр-үөрэтэр суолталаах. 
      Биһиги салгыы бэйэбит идэбитинэн араас программаны туһанан, саха тылын, култууратын тарҕатыахпытын, тэнитиэхпитин баҕарабыт. «Барҕарыы» стипендиятын ылан олус үөрдүбүт, соһуйдубут. Салайааччыларбытыгар уонна бу бириэмийэ олохтооччутугар фонда салайааччыта Альбина Иннокентьевна Поисееваҕа улаханнык махтанабыт! 
Ол курдук, кыттааччылар бэйэлэрин күүстэрин, кыахтарын холонон олус көхтөөхтүк кытыннылар. Маны таһынан, үгүс дьон сахалыы таҥастарын кэтэн, атрибутиканы иилинэн тэрээһини өссө киэргэттэ уонна сахалыы тыыннаата. Бары кэмпириэнсийэттэн астыннылар уонна бириэмэлэрин туһалаахтык атаардылар диэн бигэ эрэнэбит. Уонна үгэс олохтоон кэлэр сылга кыттааччылары долгуйа күүтэбит!

Автор: Уйгуров Афанасий Афанасьевич

Разрешено копирование статей, только при наличии активной (кликабельной) ссылки на страницу-источник сайта Северо-Восточного федерального университета. Ссылка должна находиться непосредственно рядом с материалом, должна быть видимой и прямой (без использования java-скриптов).